Afbouw uitsluitend nachttarief

De korting op de nettarieven voor uitsluitend nachtverbruik wordt tussen 2021 en 2028 geleidelijk afgebouwd.

Waarom wordt het uitsluitend nachttarief afgebouwd?

Het voordelige uitsluitend nachttarief en het onderscheid tussen het duurdere dag- en het goedkopere nachttarief werd vroeger ingevoerd in het licht van het vooral nucleaire productiepark en het evenwicht van het energiesysteem. Dat energiesysteem werkt maar goed zo lang vraag en aanbod van elektriciteit op elk ogenblik aan elkaar gelijk zijn. Om de elektriciteitsvraag ’s nachts te vergroten zodat deze beter afgestemd zou zijn op de productie door kerncentrales, die in België niet zomaar ’s nachts verminderd kan worden, werden voor de nachturen lagere distributienettarieven en een lagere energiekost aangerekend.  

Maar de lagere nachttarieven weerspiegelen geen lagere kosten voor de diensten die de distributienetbeheerder levert. De kosten voor de aanleg, het beheer en het onderhoud van het net zijn gelijkaardig wanneer het gebruik van uw accumulatieverwarming en/of elektrische boiler ’s nachts dan wel op een ander moment plaatsvindt. Ook bij de aanrekening van de kosten voor openbare dienstverplichtingen die de netbeheerder maakt moeten wij ervoor zorgen dat iedereen op een correcte en eerlijke manier bijdraagt of, met andere woorden, dat de nettarieven ‘kostenreflectief’ zijn.

Hoe wordt het uitsluitend nachttarief afgebouwd?

De nettarieven bestaan hoofdzakelijk uit 2 soorten kosten, namelijk netkosten en kosten voor openbare dienstverplichtingen. Wat verandert er wanneer in de aanrekening van deze kosten voor uw uitsluitend nachtverbruik?

Netkosten

Dit zijn de kosten voor het aanleggen, beheren en onderhouden van de netten van de distributienetbeheerder en het vervoer van elektriciteit.

  • In 2021 werden voor de aanrekening van de netkosten het nachttarief en uitsluitend nachttarief aan elkaar gelijkgesteld. Beide tarieven komen overeen met 60% van het dagtarief. De korting voor uitsluitend nachtverbruik was in het verleden hoger en werd op deze manier dus deels afgebouwd. 
  • In 2023 verdween het onderscheid tussen dag-, nacht- en uitsluitend nachttarief volledig. Er wordt voor de netkosten niet langer een korting toegepast voor het nacht- en uitsluitend nachtverbruik. Daarnaast worden de netkosten vanaf dan grotendeels aangerekend via een capaciteitstarief (kW).  

Kosten voor openbare dienstverplichtingen

Dit zijn onder meer de kosten die de distributienetbeheerder maakt in het kader van zijn opkoopplicht van groenestroom- en warmtekrachtcertificaten aan minimumsteun. 

  • De korting voor uitsluitend nachtverbruik voor de kosten gerelateerd aan de openbare dienstverplichtingen wordt afgebouwd van 75% in 2020 naar 70% in 2021.  
  • Tot 2028 wordt deze korting verder afgebouwd, met 10 procentpunten per jaar. Het kWh-tarief dat u betaalt voor uw uitsluitend nachtverbruik zal dus tot 2028 lager zijn dan het kWh-tarief dat u betaalt voor uw dag- en nachtverbruik. 

De afbouw van de kortingen voor uitsluitend nachtverbruik geldt zowel voor gezinnen met een digitale als een klassieke meter.

Veelgestelde vragen over de afbouw uitsluitend nachttarief

Heeft de afbouw van de korting op het uitsluitend nachttarief ook een impact op het deel energiekost van mijn factuur?

Nee, deze beslissing heeft énkel impact op het deel nettarieven van uw factuur, niet op het deel energiekost. Dit deel wordt namelijk bepaald door uw energieleverancier. Energieleveranciers kunnen dus contracten blijven aanbieden met andere energieprijzen voor uw dag-, nacht- en uitsluitend nachtverbruik. Voor het uitsluitend nachtverbruik kan dit nog zolang dit verbruik apart wordt gemeten (tot 2028).  

Maar de lagere energiekost tijdens de nachturen is niet meer goed afgestemd op de kenmerken van de toenemende stroomproductie op basis van hernieuwbare energiebronnen, zoals elektriciteit uit zon- of windenergie. Er is nu steeds vaker een overschot aan elektriciteit overdag wanneer de zon schijnt of het hard waait. Met het oog op het veranderende productiepark verwachten we dat leveranciers in de komende jaren meer en meer dynamische prijscontracten zullen aanbieden, waarbij de prijs varieert op uurbasis en de prijzen op de groothandelsmarkt volgt (met bv. typisch lagere prijzen op momenten dat de zon schijnt of de wind waait). Om zo’n contract te kunnen afsluiten, hebt u wel een digitale meter nodig.

Met accumulatieverwarming en elektrische boilers kan je energie tijdelijk opslaan, gelijkaardig aan thuisbatterijen. Kan deze ‘flexibiliteit’ niet worden ingezet door de netbeheerder om problemen op het net op te lossen?

Met ‘flexibiliteit’ bedoelen we dat u in staat bent om de hoeveelheid elektriciteit die u produceert, verbruikt, afneemt van het net en/of injecteert te regelen. Dat zou kunnen in reactie op een prijssignaal, een activatiesignaal van de netbeheerder of bijvoorbeeld in functie van de frequentie van het net. Er wordt momenteel gewerkt aan een wettelijk kader dat het mogelijk zal maken om uw beschikbare flexibiliteit aan te bieden aan de distributie- of transmissienetbeheerder tegen een vergoeding. Dit geeft de distributienetbeheerder extra mogelijkheden om lokale netproblemen op te lossen.  

In het licht van deze ontwikkelingen zullen ook gezinnen met accumulatieverwarming en/of een elektrische boiler – die door hun thermische opslag inderdaad over flexibiliteit beschikken – bepaalde diensten kunnen leveren. Zo is er al een project waarbij elektrische boilers via een tussenpartij of zogenaamde ‘aggregator’ door Elia worden ingezet om het systeemevenwicht te bewaren. 

De huidige aansturing en meting van het aparte uitsluitend nachtcircuit door de distributienetbeheerder loopt nog zeker door tot 2028. Het historisch voordeligere uitsluitend nachttarief wordt namelijk over verschillende jaren afgebouwd, tot 2028. Het is zeker niet ondenkbaar dat de levering van bepaalde ondersteunende diensten via dit apart circuit, bijvoorbeeld voor het oplossen van congestieproblemen, bepaalde voordelen kan bieden. 

Moet ik nu het uitsluitend nachttarief wordt afgebouwd zo snel mogelijk investeren in een ander verwarmingssysteem?

De impact van de afbouw van het uitsluitend nachttarief hangt sterk af van uw individuele situatie. 

Afhankelijk van het resultaat hiervan kan het interessant zijn om contact op te nemen met uw installateur en te bespreken welke mogelijkheden er zijn voor uw specifieke situatie. De Vlaamse Regering voorziet sinds begin 2021 verhoogde tegemoetkomingen voor gezinnen met uitsluitend nachttarief die investeren in isolatie of een alternatief verwarmingssysteem.