Energiegemeenschappen

Wat is een energiegemeenschap?

Er zijn twee soorten energiegemeenschappen. Die twee soorten moeten elk aan bepaalde voorwaarden voldoen.

1. Energiegemeenschap van burgers (EGB)

Een energiegemeenschap van burgers (EGB) is een groep afnemers. Ze verenigen zich om samen bepaalde activiteiten rond energie uit te oefenen:

  • energie produceren, zelf verbruiken, opslaan en/of verkopen,
  • energiediensten aanbieden of eraan deelnemen,
  • aanbieden van oplaaddiensten voor elektrische voertuigen.

Daarnaast zal een EGB dienstverlener van flexibiliteit of deelnemer aan flexibiliteit of een aggregatie kunnen zijn. Binnen een EGB zullen afnemers ook energie kunnen delen.

Voorwaarden
Een EGB moet één of meer van bovenstaande activiteiten uitoefenen. En moet ook altijd aan al deze voorwaarden voldoen:

  1. Een EGB is een rechtspersoon
    • een EGB is een vennootschap (bv. coöperatieve vennootschap, besloten vennootschap, …) of een vereniging (bv. vzw)
    • de vennoten of leden van de EGB sluiten daarnaast elk een overeenkomst over hun rechten en verplichtingen met de EGB
       
  2. Een EGB heeft een bepaald hoofddoel
    • een EGB moet vennoten of leden van de EGB of de omgeving waar de EGB actief is voordelen op ecologisch, economisch of sociaal gebied opleveren
    • een EGB heeft niet als doel winst te maken, tenzij ondergeschikt aan haar hoofddoel
       
  3. Deelname aan een EGB staat open voor iedereen
    • burgers (natuurlijke personen), lokale overheden, kleine en middelgrote én grote ondernemingen kunnen deelnemen aan een EGB
       
  4. Zeggenschap over een EGB is beperkt tot bepaalde groepen
    • enkel burgers (natuurlijke personen), lokale overheden en kleine ondernemingen mogen een beslissende invloed uitoefenen op de activiteiten van de EGB
    • de kleine ondernemingen mogen niet betrokken zijn bij grootschalige commerciële activiteiten en hun voornaamste economische activiteit mag niet in de energiesector zijn

    • beslissende invloed duidt op eigendoms- of gebruiksrechten op alle activa van de EGB of delen daarvan, en/of rechten of overeenkomsten die een beslissende invloed verschaffen op de samenstelling, het stemgedrag of de besluiten van de EGB

2. Hernieuwbare-energiegemeenschap (HEG)

Een hernieuwbare-energiegemeenschap (HEG) is een groep afnemers. Ze verenigen zich om samen bepaalde activiteiten uitsluitend rond hernieuwbare energie uit te oefenen. De mogelijke activiteiten zijn dezelfde als die van de EGB:

  • energie produceren, zelf verbruiken, opslaan en/of verkopen,
  • energiediensten aanbieden of eraan deelnemen,
  • aanbieden van oplaaddiensten voor elektrische voertuigen.

Ook een HEG zal dienstverlener van flexibiliteit of deelnemer aan flexibiliteit of aggregatie kunnen zijn. En afnemers zullen ook binnen een HEG energie kunnen delen.

Voorwaarden

Een HEG moet één of meer van bovenstaande activiteiten uitoefenen. En moet ook altijd aan alle onderstaande voorwaarden voldoen. Die voorwaarden zijn deels dezelfde als die voor de EGB:

  1. Een HEG is een rechtspersoon
    • een HEG is een vennootschap (bv. coöperatieve vennootschap, besloten vennootschap, …) of een vereniging (bv. vzw)
    • de vennoten of leden van de HEG sluiten daarnaast elk een overeenkomst over hun rechten en verplichtingen met de HEG
       
  2. Een HEG heeft een bepaald hoofddoel
    • het hoofddoel: een HEG moet vennoten of leden van de HEG of de omgeving waar de HEG actief is voordelen op ecologisch, economisch of sociaal gebied opleveren
    • een HEG heeft niet als doel winst te maken, tenzij ondergeschikt aan haar hoofddoel
       
  3. Deelname aan (en ook zeggenschap over) een HEG is beperkt tot bepaalde groepen
    • burgers (natuurlijke personen), lokale overheden, kleine- en middelgrote ondernemingen kunnen deelnemen aan een HEG en hebben er de controle over
    • voor de kleine en middelgrote ondernemingen mag de deelname aan de energiegemeenschap niet de belangrijkste commerciële of professionele activiteit vormen
       
  4. Een HEG moet bijkomend haar werkingsgrenzen afbakenen op basis van technische of geografische nabijheid. Zij doet dat in functie van de doelstellingen of activiteiten van de HEG.
     
  5. Een HEG gebruikt installaties om haar activiteiten uit te oefenen. De HEG moet zelf eigenaar (rechtspersoon) zijn van die installaties. Ze mag de uitbating van die installaties wel toewijzen aan een derde partij ( zoals dat ook bij een EGB mogelijk is).

Wilt u meer informatie over de twee soorten energiegemeenschappen en de voorwaarden waaraan zij moeten voldoen? Dan kan u art. 4.8.1, art. 4.8.2 en art. 4.8.4 Energiedecreet, en art. 3.3.1 Energiebesluit lezen.

Meldingsplicht

Energiegemeenschappen van burgers (EGB) en hernieuwbare-energiegemeenschappen (HEG) moeten zich aanmelden bij de VREG. Dat is wettelijk verplicht vanaf 1 januari 2022 en moet gebeuren binnen 30 dagen na oprichting van de energiegemeenschap.

Rechtspersonen die op 1 januari 2022 al bestaan en voldoen aan de voorwaarden van een energiegemeenschap van burgers of hernieuwbare-energiegemeenschap hebben tot en met 1 april 2022 de tijd om zich aan te melden.

Aangemelde energiegemeenschappen

In onderstaand overzicht geven we weer welke energiegemeenschappen gemeld zijn. 

Let op: Via een melding als energiegemeenschap bij de VREG, verklaart de organisatie die zich meldt een energiegemeenschap te zijn. De VREG kan momenteel echter om verschillende redenen niet controleren of elke organisatie die zich heeft gemeld en opgenomen is in de lijst van aangemelde energiegemeenschappen, daadwerkelijk een energiegemeenschap is. Voor meer informatie hierover, verwijzen we naar ons rapport m.b.t. energiegemeenschappen, energiedelen en persoon-aan-persoonverkoop (RAPP-2022-23 – zie meer bepaald sectie 2.3).

Aangemelde energiegemeenschappen